7 złotych zasad prawidłowego odżywiania się dla chorych na cukrzycę

Niezależnie od tego, czy bierzesz leki, czy nie, dieta jest podstawą Twojego leczenia, jeśli masz cukrzycę. Co możesz jeść? Czy niektóre rodzaje żywności są zakazane? Jak najlepiej zrównoważyć poziom glukozy we krwi?

1. Regularność posiłków

Dieta cukrzyka to tak naprawdę dieta zdrowego człowieka. Dietetycy zalecają osobą chorującym na cukrzycę powinny więc stosować zasady prawidłowego żywienia zalecane dla każdego z nas. Jedną z najważniejszych zasad w diecie diabetyków jest regularne spożywanie posiłków. Najlepiej, aby było ich w ciągu dnia 4 lub 5 w odstępach 3-4 godzin. Dłuższe okresy pomiędzy posiłkami będą powodować spadki poziomu cukru we krwi, które mogą być dla cukrzyków bardzo niebezpieczne. Właściwa dieta prowadzi do obniżenia poziomu cukru we krwi. Zastępuje leki, jest pierwszym, najtańszym i najskuteczniejszym lekiem, poprawia wyniki leczenia, zapobiega przyrostowi masy ciała, jest jedyną możliwością uniknięcia insulinoterapii.

2. Nigdy nie pomijaj śniadania

Jest to niezbędny posiłek, który powinien stanowić 25% dziennego zapotrzebowania na kalorie. Składać powinien się z produktu zbożowego (owies, otręby, chleb razowy, chleb wiejski), napoju, produktu mlecznego. Zaleca się jedzenie chleba z odrobiną masła, ponieważ tłuszcz spowalnia wchłanianie węglowodanów, a tym samym gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi. Jeśli chleb jest biały, lepiej unikać dżemu, ale można dodać szynkę, ser, nabiał, jajko... jako źródło białka. Osoby przyjmujące leki przeciwcukrzycowe muszą zjeść śniadanie, w przeciwnym razie istnieje ryzyko hipoglikemii późnym rankiem.

3. Zmniejszenie spożycia tłuszczów nasyconych w celu zmniejszenia masy ciała

Około 80 procent osób z cukrzycą typu 2 ma nadwagę.  Przy nadwadze i otyłości dieta, oprócz eliminacji cukrów prostych, powinna więc zakładać również deficyt energetyczny. Pozwala on zredukować nadwagę, co jest niezwykle istotne, zwłaszcza w cukrzycy typu II. Spadek masy ciała nawet o 5% przynosi bowiem wymierną poprawę kontroli glikemii. Rada ta ma dwojaki cel: poprawę wrażliwości na insulinę, a tym samym równowagi glikemicznej poprzez utratę wagi, oraz zmniejszenie ryzyka sercowo-naczyniowego, ponieważ nadmiar nasyconego tłuszczu jest szkodliwy dla serca i tętnic. To nie ma być tygodniowa dieta, ale zmiana nawyków żywieniowych, która powoduje utratę około 1 kg miesięcznie.

Jak można schudnąć? Zarezerwuj masło na śniadanie, zjedz 30 g sera dziennie i jogurt na inny posiłek. Ogranicz śmietanę, wędliny, tłuste mięsa (kotlety wieprzowe, kotlety jagnięce, kiełbasy) i zastąp je mięsem z kurczaka, indyka, szynką drobiową czy rybami. Usuwaj tłuszcz z mięsa, skórę z kurczaka przed przyrządzeniem. Gotuj na parze, duś, piecz w folii, griluj.

4. Jak skomponować swoje menu

Zawartość talerza powinna składać się z 10-15% białek odpowiedzialnych za sytość, 35-40% lipidów, zwłaszcza tłuszczów nienasyconych, oraz 50-55% węglowodanów, z czego 2/3 to cukry złożone, a 1/3 to cukry szybko przyswajalne. Indeks glikemiczny mówi nam o tym,  jak po spożyciu danego produktu wzrasta poziom glukozy we krwi w porównaniu do spożycia czystej glukozy.

Produkty spożywcze możemy podzielić na te o:

• niskim (< 55 ),
• średnim (55-70),
• i wysokim (> 70) indeksie glikemicznym

Dobrze skomponowany posiłek to

• przystawka na bazie surowych warzyw,
• dania główne z chudym mięsem lub rybą, warzywami bogatymi w błonnik, które spowalniają wchłanianie cukrów (por, zielona fasola...)
• deser kawałek owocu o niskim IG

5. Podczas każdego posiłku należy spożywać żywność zawierającą skrobię

Po obróbce termicznej skrobia ulega kleikowaniu (żelatynizacji) i jest bardzo łatwo przyswajana przez organizm (w jelicie cienkim). W efekcie tego procesu skrobia dostarcza energii, a także – wpływa na poziom cukru we krwi, pomaga utrzymać stabilny poziom cukru we krwi. Zatem im większa zawartość skrobi opornej w produkcie, tym mniejsze będzie wchłanianie cukru. Ponadto wykazano jej korzystny wpływ na metabolizm cholesterolu i trójglicerydów, co skutkuje spadkiem ich stężenia w surowicy krwi.

6. Włączanie cukrów do posiłku

Nie ma zakazu jedzenia, ale aby nie zaburzyć równowagi poziomu cukru we krwi w ciągu dnia, konieczne jest spożywanie cukrów, w tym owoców, we właściwym czasie. To znaczy podczas posiłku.  Słodkie desery, ciastka i lody zarezerwuj  na świąteczne posiłki mniej więcej raz w tygodniu. Pamiętając, że lepiej wybrać te rodzaje ciast, które zawierają białko lub trochę tłuszczu. Białko oraz tłuszcz opóźniają opróżnianie żołądka, a tym samym zwalniają proces trawienia i tempo wchłaniania węglowodanów.

7. Uwaga na produkty „bez cukru”

Nawet bez dodatku cukrów, w szczególności soki owocowe zawierają dużo cukru. 100% soki owocowe są tak samo słodkie jak napoje bezalkoholowe. Wypita kolejna szklanka soku, to spożycie cukru bez wartości odżywczych i bez błonnika. A więc lepiej zjeść owoc, niż wypić go w postaci soku. Wszystkie owoce i warzywa są dozwolone, ale oczywiście z umiarem. Z uwagi na relatywnie wysoką zawartość naturalnych cukrów prostych w owocach eksperci zalecają, aby w ramach pięciu porcji owoców i warzyw dziennie, przeważały głównie  warzywa.

Jeśli masz problemy ze stworzeniem odpowiedniej diety skorzystaj z konsultacji lekarskiej online.